Juristen die in één van deze beroepen werken beschikken over veel kennis van het Nederlandse rechtssysteem, en hebben zich vaak gespecialiseerd in een bepaald gebied. Zo weten ze precies welke regels en wetten van toepassing zijn in een juridisch geschil.

In de rechtszaal staan de advocaat en de officier van justitie tegenover elkaar: de advocaat behartigt de belangen van de verdachte zo goed mogelijk, terwijl de officier van justitie het openbaar ministerie (OM) vertegenwoordigt. Als aanklager van de overheid eist hij een straf en laat hij de gevonden bewijzen zien. De advocaat probeert juist de onschuld te bewijzen, of een zo gunstig mogelijke uitspraak te bewerkstelligen.

De gerechtsdeurwaarder werkt vooral buiten de rechtszaal: zoals de naam al impliceert gaat hij vaak langs de deur. Zo overhandigt hij dagvaardingen en andere gerechtelijke berichten. Maar hij geeft ook juridisch advies en ondersteunt de schuldeisers met incassodiensten. Soms moet hij overgaan tot gerechtelijke acties: zoals het innemen van goederen van de wanbetaler, en het doorverkopen tijdens een openbare verkoop.

In deze drie beroepen gaat het om het geven van juridisch advies: vaak binnen een bedrijf, maar soms ook aan een overheidsinstelling of aan een persoon. De juridisch adviseur is vaak gespecialiseerd in een bepaald aspect van de juridische praktijk, zoals het ontslagrecht, milieuwetgeving of financiën.

Vaak is hij in vaste dienst bij een onderneming, dan gaat het om een bedrijfsjurist. Deze generalist is betrokken bij alle mogelijke juridische vraagstukken, en geeft advies over bijvoorbeeld contracten, ontslagen en gerechtelijke procedures. Om juridisch adviseur te worden volg je een wo-studie rechten.

Heb je een hbo-opleiding rechten gevolgd? Dan kun je aan de slag als juridisch medewerkers. Hij voert alle juridisch-administratieve werkzaamheden uit, zoals het opstellen van overeenkomsten en contracten, het verrichten van dossieronderzoek, en het aanvragen van vergunningen. Ook adviseren en voorlichten horen bij je takenpakket.

Beleidsmedewerkers en bestuurskundigen vind je in alle verschillende overheidslagen: bij de EU, het Rijk, provincies en gemeentes. Maar ook bij onafhankelijke adviesbureaus. Deze medewerkers werken, zoals hun naam al aangeeft, aan het maken van beleid. Ze onderzoeken maatschappelijke problemen en bekijken welke oplossingen mogelijk zijn. Ze onderhouden het contact met specialisten in hun vakgebied, maar ook met betrokken burgers of verenigingen. Vervolgens adviseren ze bestuurders en politici.

Veel beleidsmedewerkers specialiseren zich in een bepaald vakgebied, zoals het milieu, sport of veiligheid. Andere bestuurskundigen kijken juist naar de overheid zelf: hoe kan de overheid efficiënter of goedkoper werken? En hoe kunnen bepaalde procedures worden verbeterd? Een wo-studie bestuurskunde is een logische keuze, maar ook met andere opleidingen kun je in een (specialistische) beleidsfunctie terechtkomen.

Om één van deze drie beroepen uit te gaan oefenen moet je een studie Rechten volgen, en een bepaalde specialisatie kiezen. Wat een rechter doet weet je waarschijnlijk wel. Hij werkt bij de rechtbank en heeft als taak te oordelen over een conflict: hij onderzoekt de casus en het wetboek, en bepaalt welke partij in zijn recht staat. Vervolgens doet hij uitspraak: hij bepaalt of de verdachte schuldig wordt bevonden en welke straf hij krijgt. Maar wat doet een griffier? Ook hij werkt bij de rechtbank, maar heeft een ondersteunende, administratieve taak. Hij assisteert de rechter en verzorgt alle communicatie en administratie rondom een rechtszaak. De notaris, ten slotte, werkt buiten de rechtbank, en stelt officiële aktes op. Hij is een onpartijdige deskundige, die toeziet op de ondertekening en uitvoering van bepaalde documenten.